Powrót

Pierwsze zwiastuny świadczące o nadchodzącym udarze mózgu. Nie lekceważ ich!

Udar 2021.10.28 Zespół Redakcyjny
Sala rehabilitacyjna

Drętwienie kończyn, jednostronny niedowład ciała, silny ból głowy? To jedne z wielu objawów udaru mózgu stanowiącego stan zagrożenia życia. Zanim jednak dochodzi do udaru, organizm wysyła pierwsze sygnały mówiące o tym, że dzieje się coś złego. Odpowiednio wcześnie zauważone i leczone są w stanie uchronić przed udarem.

Kto jest narażony na udar mózgu? Czynniki ryzyka

Udar mózgu tuż, po chorobach serca, jest drugą przyczyną zgonów na świecie. Każdego roku ok. 75 tysięcy Polaków doznaje udaru mózgu. Szacuje się, że połowa chorych dotkniętych udarem umrze w ciągu pierwszego roku. Pacjenci, którzy przeżyją, są narażeni na trwałą niepełnosprawność, brak samodzielności i zależność od innych.

Niektóre czynniki ryzyka udaru mózgu wynikają bezpośrednio z genetyki lub są wynikiem innych chorób współistniejących. Niektóre z nich – wynikają jednak ze stylu życia, jaki prowadzimy, który warto jak najszybciej zmienić na zdrowszy, po to aby uchronić siebie i bliskich przed udarem.

1. Udar mózgu a wiek, płeć i rasa

Badania wykazują, że ryzyko wystąpienia udaru mózgu nasila się wraz z wiekiem, a najbardziej narażone są osoby po 65. roku życia. W przypadku płci, różnica pomiędzy kobietami i mężczyznami cierpiącymi na udar nie jest znacząca, jednak to mężczyźni nieco częściej padają jego ofiarą. Udary mózgu najczęściej notuje się u osób czarnoskórych i Latynosów. Ogromne znaczenie mają również predyspozycje genetyczne. Udary występujące u rodziców, w szczególności u ojca, mogą stanowić silne ryzyko wystąpienia udaru u potomstwa.

2. Choroby zwiększające ryzyko wystąpienia udaru mózgu

  • nadciśnienie tętnicze (aż 4-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia udaru!),
  • miażdżyca,
  • choroby serca, w tym migotanie przedsionków,
  • cukrzyca (zwiększa 2-krotnie ryzyko wystąpienia udaru mózgu),
  • zaburzenia hematologiczne, w tym problemy z krzepliwością krwi,
  • zwężenie tętnic szyjnych,
  • wcześniejsze wystąpienie udaru lub przejściowego niedokrwienia mózgu.

3. Czynniki związane ze stylem życia zwiększające ryzyko udaru mózgu

Bardzo ważne są czynniki związane ze stylem życia, ponieważ prowadząc aktywny tryb i stosując odpowiednią dietę jesteśmy w stanie znacząco zminimalizować ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Jeśli dotąd o to nie dbaliśmy, to istotne jest, aby zacząć działać zanim dojdzie do udaru.

Często pacjenci, którzy zmieniają swoje życie – zaczynają się zdrowo odżywiać i aktywnie spędzają czas, nie wymagają leczenia nadciśnienia, ponieważ ich ciśnienie obniża się i stabilizuje.

Oprócz ruchu i zdrowej diety należy wykluczyć wszelkie używki ze swojego rozkładu dnia. Alkohol czy papierosy to główne przyczyny nadciśnienia tętniczego, które może być przyczyną udaru i wielu innych ciężkich chorób. W ostatnich latach notuje się zwiększoną liczbę udarów wśród osób młodych – 30 i 40-latków. Uzależnienie od papierosów czy alkoholu w połączeniu ze stresem, w jakim żyjemy – to główne przyczyny udarów w tak młodym wieku.

Pierwsze objawy przedudarowe

Udar jest incydentem nagłym i działającym bardzo dynamicznie. W ostrym przebiegu daje wyraźne sygnały i wymaga pilnej hospitalizacji na oddziale udarowym. Często jednak ignorujemy zdarzenia, które poprzedzają udar, a których wcześniejsze zbadanie i leczenie może nas przed nim uchronić.

  1. Nadciśnienie – jest pierwszym sygnałem, że w naczyniach lub sercu dzieje się coś niedobrego. Nieleczone nadciśnienie może powodować bardzo poważne konsekwencje zdrowotne. Osoby o zwiększonym ryzyku udaru powinny regularnie –  przynajmniej raz dziennie – kontrolować ciśnienie tętnicze wykonując jego pomiary.
  2. Przejściowe niedokrwienie mózgu – jest najczęstszą zapowiedzią pełnego udaru. Wg badań ok. 40% pacjentów, którzy przeszli przejściowe niedokrwienie mózgu, w ciągu 5 lat zostanie dotkniętych pełnym udarem. Przejściowe niedokrwienie mózgu polega na chwilowym niedotlenieniu części mózgu w wyniku skrzepliny, która chwilowo zatyka naczynie, przez które krew nie przepływa swobodnie i odpowiednia ilość tlenu nie dochodzi do określonego obszaru mózgu. Stan ten trwa od kilku minut do nawet kilku czy kilkunastu godzin, ale nie dłużej niż 24h.

Choroba ta zwykle objawia się poprzez:

  • osłabienie,
  • drętwienie i niedowład kończyn po jednej stronie lub brak czucia,
  • wykrzywienie twarzy,
  • problemy z wypowiadaniem się i rozumieniem słów (afazja),
  • problemy z utrzymaniem równowagi,
  • silny ból głowy,
  • zaburzenia widzenia.

Postępowanie, gdy wystąpią pierwsze objawy udaru

Jeżeli zaobserwowaliśmy u siebie lub u innych osób powyższe symptomy, należy jak najszybciej wezwać pogotowie lub udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Nawet jeśli objawy ustąpiły, to w każdej chwili może dojść do pełnego udaru, który może skończyć się bardzo źle. Lekarz ustabilizuje pacjenta i wykona niezbędne badania, które ocenią stan naczyń mózgowych, a następnie wdroży leczenie, które może uchronić nas przed pełnym udarem mózgu.

Przeczytaj także: